Welke leermethode kiezen?

Kinderen leren heel veel uit zichzelf, door te proberen, te spelen, te imiteren en uit nieuwsgierigheid. Mensen met autisme daarentegen dienen dingen vaak op een meer expliciete manier aan te leren. Ze hebben uitleg nodig, het moet hen getoond worden. Ze moeten leren spelen, zichzelf bezighouden, de gevolgen van een handeling voorzien, op anderen toestappen, imiteren, het juiste gedrag kiezen al naargelang de situatie, enz.

Op welke manier pak je het aan?

Om je kind iets te leren zijn er meerdere leermethoden om uit te kiezen:

Imiteren
Wanneer het om een eenvoudige vaardigheid gaat, bijvoorbeeld de tafel vegen of met een washandje over je gezicht wrijven, kan je het voordoen en zeggen "Doe zoals ik".

Opeenvolgende stappen zetten
Bekijk alle stappen die nodig zijn bij een bepaalde activiteit, bijvoorbeeld zich wassen, tanden poetsen, naar de wc gaan, een film op tv bekijken, muziek beluisteren. Voor al deze activiteiten is een opeenvolging van allerlei handelingen nodig. Dat is voor mensen met autisme alles behalve vanzelfsprekend. Help je kind om de eerste stap helemaal alleen tot een goed einde te brengen. Voer daarna samen met hem de volgende stappen uit. Bijvoorbeeld: als je kind zijn aangezicht leert wassen, neem je het na de eerste handeling van hem over.

Of omgekeerd, om eerst de laatste stap helemaal alleen tot een goed einde te brengen. Bijvoorbeeld: je voert zelf de eerste stappen uit om de rits van zijn mantel dicht te doen (de onderkant sluiten, de schuiver tot in de helft naar omhoog doen) waarna je kind zijn mantel verder dichtritst.

Je kan ook gebruikmaken van visuele ondersteuning. Visualiseer de verschillende stappen (neem foto’s of maak er een tekening of een beschrijving van), kleef de foto's in de juiste volgorde op een stuk karton, voeg de nodige aanwijzingen toe zoals pijltjes, nummers, een mannetje dat samen met de afgewerkte stappen naar beneden loopt, enz.

Wanneer het om een oefening aan tafel gaat, leer je kind dan de aangeboden activiteiten achtereen uitvoeren. Moedig het aan en geef de nodige begeleiding zodat hij ze één voor één en in de voorgestelde volgorde uitvoert en de afgewerkte taken daarna in de 'klaar' bak deponeert.

Modelleren
Dit houdt in dat het gedrag van iemand gemodelleerd wordt tot het beantwoordt aan het gewenste gedrag

Voorbeeld

Je wil je kind zijn voornaam leren schrijven. Eerst beloon je je kind wanneer hij zijn naam in hoofdletters vanaf een model kan kopiëren. Daarna wanneer hij zijn naam zonder model kan schrijven, daarna wanneer hij erin slaagt om zijn naam in minder grote letters te schrijven en tenslotte wanneer hij hem in kleine letters kan schrijven.

Oefenen aan een werktafel

Een voorbeeld van hoe u de werkplek en de activiteit kan organiseren bij een oefening aan tafel:

werktafel Adam

Het werktafeltje van Adam.

De activiteiten worden in mandjes aangeboden (één activiteit per mandje, zodat het aantal activiteiten en de volgorde waarin ze moeten gebeuren duidelijk zijn). De activiteit wordt op een duidelijke en gestructureerde manier en met visuele ondersteuning aangeboden.

Meer lezen: Leer de verschillende stappen van een activiteit

Een 'klaar' bak staat naast de tafel. Door de activiteit in deze bak te doen, zal het kind beter begrijpen dat ze afgewerkt is.

De werkplek biedt de gelegenheid om te leren spelen, te werken, de motoriek te ontwikkelen, de sociale relaties en de communicatie te bevorderen, … : kleuren, blokken stapelen, een puzzel maken, een woord koppelen aan een afbeelding, leren tekenen en schrijven, een bal rollen van de ene persoon naar de andere, een kiekeboe-spelletje, om de beurt leren spelen, iets vragen met behulp van een afbeelding, …

In het begin worden één tot twee activiteiten aan het kind gepresenteerd. Beetje bij beetje en rekening houdend met de mogelijkheden en de aandacht van het kind kan het aantal activiteiten vermeerderd worden. Oefent uw kind verschillende activiteiten, wissel dan de gemakkelijke en de moeilijke activiteiten af.

Laure, 6 jaar

Portret van Laure

Doelstelling: de foto van haar beker geven wanneer ze dorst heeft.

Leermethode: modelleren.
Papa staat bij haar met een fles met haar favoriete drank (de fles blijft goed zichtbaar). Wanneer ze de fles probeert te pakken, helpt hij haar zodat ze erin slaagt om drinken te vragen met de foto.