Reageren

Negeren

Negeren wordt vooral bij jonge kinderen toegepast bij negatief aandacht trekkend gedrag en wanneer het kind probeert te ontsnappen aan iets wat het moet doen.

Je kan storend gedrag negeren door zelf de kamer uit te gaan. Je doet dan alsof je het gedrag niet hebt gezien of het kind niet hoort. Je kan het gedrag ook negeren door er geen opmerking over te maken. Je zegt dan kort en duidelijk wat je wel van het kind verwacht. Negeren is dus niet hetzelfde als toestaan.

Als je storend gedrag negeert, zal het eerst toenemen. Het zal pas afnemen als je volhoudt. Dit is heel moeilijk, zeker als anderen toekijken, zoals bijvoorbeeld in de supermarkt. Weglopen wanneer het kind een woedeaanval krijgt of buitenshuis vervelend doet, is niet veilig. Doorlopen als het kind niet wil volgen is bij kinderen met autisme niet steeds doeltreffend.

Voorbeeld

Aan zee kan Ben zich helemaal uitleven in het maken van zandkastelen. Als we naar huis willen, is dit altijd een drama voor Ben. Geen enkele belofte of uitleg krijgt hem in beweging. Op een dag besloten we zijn gedrag te negeren. We verwittigden hem dat we hem achter zouden laten en stapten al richting dijk. Als we omkeken, was Ben nog vrolijk in de weer met zijn zandkasteel. We bleven een tijd staan en niet één keer keek hij op om te zien of we er nog waren.

Belangrijk!

Negeer nooit gedrag dat gevaar inhoudt voor je kind of voor de omgeving.

Afleiden

Zorgen voor afleiding kan voldoende zijn om storend gedrag te doorbreken. Je kan verschillende dingen uitproberen. Voor sommige kinderen is de aandacht op iets in de omgeving vestigen al voldoende. Anderen worden pas rustig als je muziek opzet of hen een bepaalde knuffel of voorwerp geeft. Je kan het kind ook naar een rustige plek brengen.

Time-out

De time-outmethode wordt ook wel eens TAVA genoemd, wat staat voor Totale Afzondering Van Aanmoediging. De essentie van de methode is hiermee gegeven: het kind wordt in een ruimte gezet waar het geen enkele aanmoediging of beloning kan vinden. Dus geen aandacht van mensen, geen speelgoed, geen dieren of andere zaken die het kind leuk vindt.

Belangrijk!

Bij kinderen die het leuk vinden om apart te zitten, zal deze methode weinig effect hebben of zelfs het omgekeerde resultaat geven. Als apart zitten belonend is, kan het ongewenste gedrag dat je wil afleren juist toenemen.

Voorbeeld

Als straf moet Mark veelal in de klas blijven als het speeltijd is. Tijdens een gesprek met Mark werd duidelijk dat hij het apart zitten helemaal niet als straf ervaart. Hij verkiest het zelfs boven de chaos van de speelplaats.

Je kind even afzonderen kan soms nodig zijn om zowel je kind als jezelf tot rust te laten komen. Zo kan je voorkomen dat het storende gedrag escaleert of dat je straffen oplegt die niet meer in verhouding staan tot het gedrag.

Enkele aandachtspunten bij het toepassen van een time-out:

Houd rekening met de (ontwikkelings)leeftijd van je kind: maximum 1 minuut per leeftijdsjaar met een maximum van 15 minuten.
Jaag je kind geen angst aan.
Zet je kind niet apart in zijn slaapkamer om de koppeling straf en slaapkamer te vermijden.
De time-out moet onmiddellijk volgen op het gedrag.
Gebruik de time-out voor een bepaald gedrag en pas het consequent toe telkens wanneer het voorkomt.
Geef slechts één enkele waarschuwing vóór ujehet kind apart zet.
Leer tegelijkertijd het gewenste gedrag aan.
Stop met zeuren of mopperen wanneer je het kind afzondert. Kort zeggen waarom het apart moet zitten, volstaat.
Als je kind weigert, mag je zeggen dat er telkens één minuut bijkomt tot maximaal 5 minuten.
Roept de time-out weerstand op bij je kind (het weigert bijvoorbeeld om buiten te gaan) en leidt dat tot nieuwe woede-aanvallen, kies dan best voor een andere strategie. Je kan bijvoorbeeld een omgekeerde time-out toepassen. Je zondert het kind dan af door zelf de kamer uit te gaan of je haalt alles wat hem prikkelt weg uit de kamer
Gebruik een kookwekker, zandloper of de Time Timer om de tijd aan te geven die je kind apart moet zitten.
Veel kleuters met autisme worden angstig als je ze volledig afzondert. Op deze leeftijd kan het volstaan het kind kort (30 sec.) op een stoel met leuningen naar de muur te draaien en tegelijkertijd helemaal niet met het kind te communiceren.

Als er 3 stoptekens op de stopkaart kleven dan weet Liam dat hij 3 minuten in de stophoek moet staan.
De stophoek of plaats voor een time-out.
Met een time-timer weet Liam hoe lang hij in de stophoek moet blijven. Zo vermijden de ouders dat Liam steeds vraagt hoe lang het nog duurt. Als ze dan antwoorden dan is dat een vorm van aandacht wat belonend is voor Liam. Met dit hulpmiddel vermijden ze ook dat er discussies ontstaan.