Autonomie in de woonkamer

“Sofie haalt iedere dag al haar speelgoed uit de bakken, maar opruimen doet ze nooit. We hebben het haar nochtans al vele malen getoond hoe ze moet opruimen.”

Observeren

Sofie is 8 jaar en heeft een licht verstandelijke beperking.
Sofie begrijpt korte opdrachten en aanwijzingen.
Sofie heeft een taalachterstand. Ze praat onduidelijk, maar de ouders begrijpen doorgaans wat ze zegt.
De ouders gebruiken al een jaar een dagschema met pictogrammen.
Sofie heeft een jonger broertje van 4 jaar. Ze spelen niet echt samen, maar kunnen wel een tijdje naast elkaar spelen.
Sofie haalt alles uit de speelgoedbakken, maar speelt niet met alles. Ze gooit dikwijls met het speelgoed.
Alle speelgoed dat rondslingert wordt ’s avonds door de ouders in bakken opgeborgen.
Sofie kijkt graag naar tekenfilmpjes.

Een doel bepalen

Sofie leert het speelgoed waarmee ze gespeeld heeft in haar speelgoedbakken opbergen.
Om te beginnen leert Sofie 1 stuk speelgoed op te bergen.

Aan de slag

De situatie aanpassen

De ruimte organiseren en visualiseren: gezien Sofie niet met al haar speelgoed speelt, wordt alle speelgoed eerst grondig gesorteerd. Een deel van het speelgoed wordt in een kast weggeborgen. Voor het speelgoed van broertje worden aparte bakken voorzien. Voor het leermoment wordt het speelgoed van broertje eerst weggeborgen in zijn bakken.

De activiteit organiseren en visualiseren: haar favoriet speelgoed wordt gesorteerd en in een speelgoedbak opgeborgen. Op de speelgoedbak wordt een foto van Sofie gekleefd.

schema Sofie

De tijd organiseren en visualiseren: op een draagbaar dagschema wordt een pictogram ‘speelgoed opruimen’ opgehangen. Als Sofie moet opruimen, geeft een ouder haar het draagbare dagschema.

Hulp bieden

Naargelang de medewerking van Sofie kan verschillende hulp geboden worden:

  • Als Sofie niet reageert op de vraag of het voortonen: een ouder neemt haar hand en brengt het naar een stuk speelgoed en geleidt vervolgens haar hand naar de speelbak en zegt bijvoorbeeld "opruimen".
  • Als Sofie een stuk speelgoed neemt, maar er begint mee te spelen: een ouder wijst naar de speelgoedbak en zegt bijvoorbeeld ‘opruimen’.
  • Als Sofie niet goed lijkt te begrijpen wat ze moet doen: een ouder demonstreert wat ze met haar speelgoed moet doen en zegt bijvoorbeeld ‘opruimen’.
  • Als er vele losse stukken speelgoed liggen (bijvoorbeeld legostukjes) dan is het goed om te helpen bij het opruimen.

 

Wanneer Sofie helemaal begrijpt wat van haar verwacht wordt, mag de geboden hulp geleidelijk verminderen.

Belonen

Sofie mag na het opruimen naar een tekenfilm kijken. Als alle speelgoed is opgeborgen, wordt de afbeelding van de Tv naast de afbeelding van het opruimen gekleefd. Dan wordt één van haar favoriete tekenfilmpjes opgezet.

detail schema Sofie

Wanneer Sofie een stuk speelgoed in haar bak legt, zal ze aanvankelijk steeds beloond worden.
De ouders vergeten echter niet om haar steeds expliciet te prijzen wanneer ze haar speelgoed zelfstandig heeft opgeborgen.